از مصرف‌کنندگان آمریکایی تا اقتصاد جهانی؛ بازنـدگان جنگ تعرفـه‌ای

وی افزود: «این اقدام بخشی از سیاست حمایت گرایانه ترامپ است که از زمان روی کار آمدن او اتخاذ کرده و هدف آن کاهش کسری تجاری آمریکا، بازسازی قدرت تولیدی آمریکا و ایجاد درآمد اضافی برای دولت فدرال است.» در این زمینه و براساس تحلیل مجله اکونومیست؛ تحمیل عوارض گمرکی بالا یکی از دلایل اصلی رکود بزرگ در دهه ۱۹۳۰ شد. این مجله توضیح داد که سیاست‌های حمایت‌گرایانه، ایالات متحده را با تحریک واکنش‌های تلافی‌جویانه از سوی دیگر کشورها و سرکوب سرمایه‌گذاری‌های جهانی، در مسیر نابودی قرار می‌دهد. باید توجه داشت که دهه‌ها تلاش بین المللی به رهبری خود ایالات متحده برای کاهش تعرفه‌ها و گشودن بازارها به روی تجارت بین المللی طول کشیده است.

تهدیدهای سیاست حمایتی

با نگاهی به آینده تا سال ۲۰۲۵، خطرات سیاست‌های حمایتی همچنان روشن است، زیرا اعمال تعرفه‌ها می‌تواند منجر به جنگ‌های تجاری شود که رشد اقتصادی جهانی را تضعیف می‌کند. بنابراین، اگر آمریکا به اتخاذ این سیاست‌ها ادامه دهد، خطر تکرار اشتباهات گذشته را دارد. اگرچه برخی از سرمایه‌گذاران و دیپلمات‌ها از اینکه ترامپ در ابتدای دوره ریاست‌جمهوری خود تعرفه‌های جامعی برای همه کالاها وضع نکرده بود، احساس خرسندی کردند، اما تصمیم اخیر او برای اعمال تعرفه بر کانادا، مکزیک و چین نگرانی‌های جدیدی را برانگیخته است. برای نمونه، شرکای تجاری اصلی ایالات متحده تحت توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی (NAFTA) که بعداً به عنوان توافقنامه ایالات متحده-مکزیک-کانادا (USMCA) با وضع عوارض گمرکی بر این کشورها احتمالا با تهدید وجودی مواجه و ثبات روابط تجاری بین آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. چین یکی از شرکای تجاری اصلی ایالات متحده است و روابط بین دو کشور به طور فزاینده‌ای بر سر موضوعاتی مانند حقوق مالکیت معنوی، کسری تجاری و رقابت تکنولوژیکی تیره شده است. اعمال تعرفه‌ها بر چین می‌تواند تنش‌های تجاری بین دو ابرقدرت اقتصادی را تشدید کند.

اثرات بالقوه بر اقتصاد ایالات متحده

اگرچه ترامپ تعرفه‌ها را ابزاری مؤثر برای دستیابی به اهداف اقتصادی خود می‌داند، اما افزایش تعرفه‌ها می‌تواند منجر به افزایش قیمت‌ها برای کالاهای وارداتی شود که هزینه‌های تولید را برای شرکت‌های آمریکایی افزایش می‌دهد و علاوه بر این، سایر کشورها ممکن است با اعمال آن پاسخ دهند که این امر منجر به اعمال تعرفه بر صادرات ایالات متحده، آسیب به صنایع داخلی و کاهش فرصت‌های صادراتی می‌شود. اجرای تعرفه‌های گمرکی اعمال شده علیه چین، کانادا و مکزیک منجر به تشدید تنش‌های تجاری بین ایالات متحده و شرکای اقتصادی آن خواهد شد که پیامدهای منفی بر بازارهای جهانی خواهد داشت. اعمال این عوارض که بخش‌های حیاتی مانند فولاد، آلومینیوم، محصولات کشاورزی و صنعتی را هدف قرار می‌دهد، اقتصادهای هدف را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند صنایع کلیدی مانند خودرو و انرژی را تحت تاثیر قرار دهد. سیاست تعرفه‌ای ترامپ حتی برای شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان آمریکایی خطراتی را به همراه دارد، زیرا تعرفه‌های بالاتر هزینه‌های تولید را برای بسیاری از صنایع افزایش می‌دهد که احتمالا برخی از شرکت‌ها را مجبور کند به دنبال تامین‌کنندگان جایگزین یا انتقال فعالیت‌های خود به خارج از ایالات متحده و قیمت‌های بالاتر این امر را به دنبال داشته باشد که در نهایت بر قدرت خرید مصرف کنندگان تأثیر می‌گذارد و احتمالا در در نرخ بالای تورم و رشد اقتصادی منعکس شود. در واقع، تعرفه‌های جدید احتمالاً بر شرکت‌های آمریکایی به‌ویژه شرکت‌هایی که به واردات از چین، مکزیک و کانادا متکی هستند، مانند بخش خودرو، ضربه می‌زند که به طور بالقوه منجر به افزایش قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان آمریکایی می‌شود. واردات از چین، مکزیک و کانادا نیز شامل بسیاری از کالاهای مصرفی روزمره مانند لوازم الکترونیکی و قطعات یدکی است، به این معنی که افزایش تعرفه‌ها منجر به هزینه‌های بالاتر در بخش‌های مختلف می‌شود. در بحبوحه این درگیری، شهروند آمریکایی احتمالا بزرگترین قربانی باشد، زیرا هرگونه هزینه جدید به معنای قیمت‌های بالاتر برای کالاهای وارداتی است که احتمالا منجر به نرخ تورم بالاتر و کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان شود.

واکنش‌های بین‌المللی

چین در حال حاضر ترمیم استراتژی‌های تجاری خود را با تقویت روابط با بازارهای جایگزین مانند اتحادیه اروپا و کشورهای آسیای جنوب شرقی آغاز کرده است تا بتواند وابستگی به بازار آمریکا را کاهش دهد. در واقع، اعمال تعرفه‌های متقابل بر کالاهای آمریکایی، ممکن است چشم‌انداز کسب و کار را پیچیده‌تر کند. ادامه این سیاست‌های حمایتی می‌تواند منجر به اختلال در تجارت جهانی شود که خطرات کند شدن رشد اقتصادی را نه تنها در کشورهای هدف افزایش می‌دهد، بلکه در سطح بین‌المللی نیز، تشدید جنگ تجاری می‌تواند بر جریان‌های سرمایه‌گذاری جهانی تأثیر بگذارد وعدم اطمینان را افزایش دهد که به محیط کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت آسیب می‌رساند. باید توجه داشت که تعرفه‌های جدید ایالات متحده در زمان حساسی اعمال می‌شود، زیرا پکن به دنبال تثبیت اقتصاد خود در بحبوحه کاهش رشد جهانی است. اگرچه چین هنوز واکنش رسمی به تهدیدات ترامپ را اعلام نکرده، اما تجربه گذشته نشان می‌دهد که بیکار نخواهد ماند و احتمالا تعرفه‌هایی را بر محصولات آمریکایی به ویژه در بخشهای حیاتی مانند فناوری و کشاورزی اعمال کند. در صورت تشدید شرایط، ممکن است شاهد موج جدیدی از جنگ تجاری بین دو قدرت اقتصادی بزرگ جهان باشیم، سناریویی که می‌تواند به بازارهای جهانی آسیب برساند و پیامدهای تقابل تجاری سال ۲۰۱۸ بین دو کشور را به ذهن متبادر کند.