فرصت‌های اقتصادی قطر برای ســـرمــایه‌گذاران

در گزارش قبلی توضیحاتی کلی درباره کشور قطر و تاریخچه سیاسی و اقتصادی این کشور داده شد. در سری دوم این گزارش تلاش شده است به زوایای دیگری از اقتصاد قطر پرداخته شود تا شاید راهنمایی برای تجار و بازرگانانی باشد که مایل‌اند از ظرفیت‌های اقتصادی این کشور بهره ببرند.

به گزارش صبح ساحل، قطر در سال‌های گذشته برنامه‌ریزی زیادی برای جذب سرمایه‌گذاری و پیشرفت و رونق اقتصادی در کشور خود انجام داده است. با دریافت میزبانی جام جهانی و انجام پروژه‌های خیره‌کننده، اکنون همه توجه‌ها به سمت این کشور کوچک عربی جلب شده است و کشورهای مختلف تلاش می‌کنند گوی سبقت برای سرمایه‌گذاری در این کشور را از همدیگر بگیرند. سرمایه‌گذاری در قطر اما محدود به جذب نقدینگی نیست بلکه انتقال تکنولوژی نیز ارزش‌گذاری شده و به‌عنوان جذب سرمایه در نظر گرفته می‌شود.

حجم صادرات قطر به جهان در سال 2017 به میزان 67 میلیارد دلار بوده که عمدتاً گاز و نفت و تا حدودی محصولات صنعتی و واردات این کشور نیز 31 میلیارد دلار بوده است. همچنین بدهی خارجی قطر 168 میلیارد دلار بوده که دلیل آن نیز سرمایه‌گذاری‌های بسیار زیاد صورت گرفته بوده است. نکته جالب‌توجه درباره قطر نداشتن جمعیت زیر خط فقر است.

قطر یک کشور باثبات اقتصادی و با نرخ تورم پایین است. نرخ برابری ریال قطری و دلار آمریکا در 4 سال گذشته تقریباً ثابت بوده است. سهم بخش صنعت در اقتصاد قطر 50.3 درصد، خدمات 49.5 درصد و کشاورزی 2 درصد است.

نجات نیا رایزن سابق بازرگانی ایران در عراق و رایزن بازرگانی منتخب قطر معتقد است بخش کشاورزی نقطه‌ضعف قطر است و تجار باید برنامه‌ریزی خود را غذایی انجام دهند زیرا این کشور برای گسترش بخش کشاورزی و صادرات مجدد این محصولات به جهان از سرمایه‌گذاری در این بخش حمایت می‌کند چراکه تولیدات قطر در بخش کشاورزی محدود به تولید کم میوه‌جات و سبزیجات و تولید بسیار کم گوشت گاو و ماهی است.

وی افزود: قطر در بخش صنعت نیز در حوزه‌های نفت، گاز و مواد پتروشیمی دارای کارخانه‌های متعدد و حتی در حال ایجاد صنایع بیشتر در این زمینه‌ها می‌باشد. کود شیمیایی، آمونیاک و فولاد جزء تولیدات صنعتی قطر است. واردات قطر مشتقات صنعتی، وسایل نقلیه، مواد شیمیایی، مواد غذایی، تجهیزات الکترونیکی و مواد معدنی است. اگرچه این کشور دارای کارخانه سیمان می‌باشد و نیاز داخلی خود را تأمین می‌کند اما برای ساخت‌وسازهای جام جهانی به‌شدت به محصولات ساختمانی و سیمان وابسته است.

نجات نیا اقلام موردنیاز برای صادرات به قطر را فرش (اعم از دستباف و ماشینی)، کلینکر (ماده اولیه سیمان)، سیمان، سنگ‌های ساختمانی، روغن صنعتی، فولاد، پسته، محصولات آلومینیومی، اشیای سرامیکی، گچ، زعفران درجه‌یک (با بسته‌بندی مناسب می‌توان توجه جمعیت مرفه قطر را به زعفران درجه‌یک ایرانی جلب کرد)، محصولات کشاورزی و صیفی جات معرفی کرد. وی تأکید کرد: شرکت در نمایشگاه‌های دولتی و بین‌المللی قطر یکی از بهترین روش‌ها برای بازاریابی محصولات ایرانی است.

این کارشناس بازرگانی تصریح کرد: عمده‌ترین کشورهای صادرکننده جهان به قطر کشورهای ژاپن، کره جنوبی، هند، چین، سنگاپور و امارات متحده عربی هستند. یکی از اقدامات مناسب این کشورها با قطر انجام قرارداد بیع متقابل است یعنی قطر را موظف می‌کنند در صورت خرید نفت و گاز از این کشور متقابلاً برخی محصولات این کشورها را نیز خریداری کند.

رایزن بازرگانی منتخب ایران در قطر بیان کرد: این کشور در بیشتر سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی عضو است و با هیچ‌یک از کشورهای جهان به‌جز کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس مشکلی ندارد. ایران نیز با قطر مبادلات تجاری دارد اما این مبادلات به دلیل برنامه‌ریزی یا بازاریابی دولت نبوده بلکه بیشتر به دلیل مراودات تجار جنوب ایران با قطر بوده و عمده این مبادلات نیز از طریق لنج صورت می‌گرفته است. در حال حاضر نیز به دلیل تحریم‌های بین‌المللی روابط بانکی ایران و قطر در پایین‌ترین سطح مناسبات بوده و عمده‌ترین فعالیت‌های میان بخش خصوصی دو کشور از طریق صرافی‌ها انجام می‌شود.

مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران به قطر در سال گذشته شامل قیر، نفت، حیوانات زنده، گوجه‌فرنگی، میلگرد، یونجه، فرش ماشینی و موکت، هندوانه تازه، ورق‌های فولادی، سیمان‌سفید، اسکلت آهنی و فولادی بوده است. نجات نیا ضمن بیان این مطلب گفت: گچ و سیمان‌سفید یکی از بهترین ظرفیت‌های صادراتی ایران است و به دلیل ارزان بودن می‌توان برای صادرات آن به بسیاری از کشورهای دنیا برنامه‌ریزی کرد.

گمرک قطر یکی از بهترین گمرک‌های منطقه است و در سیستم گمرکی قطر بروکراسی خاصی وجود ندارد. میانگین تعرفه‌های گمرکی در قطر به‌طور متوسط 5 درصد است و از این حیث هیچ تبعیضی میان کشورهای مختلف وجود ندارد اما قطر می‌تواند به دلایل مختلف مانند حمایت از تولیدات داخلی تعرفه‌ها را افزایش دهد اما بر طبق قراردادهای بین‌المللی تعرفه‌های مضاعف بر کالاها وضع نمی‌کند. نکته جالب‌توجه آنکه اگر 40 درصد کالای شما در قطر تولید شود به‌عنوان کالای نیم ساخته محسوب شده و می‌توان بدون پرداخت تعرفه‌های گمرکی از قطر به دیگر کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس صادر کرد.

فعالیت در مناطق آزاد قطر راحت‌تر است و مشمول تعرفه 5 درصد نیز نمی‌شود. ورود و خروج بدون مجوز و محدودیت ارز، امکان حضور شرکت‌ها با مالکیت شخصی حقیقی یا حقوقی، اقامت سرمایه‌گذاران، خانواده و کارکنانشان، اختیاری بودن انتخاب نوع کارگران و میزان حقوق آن‌ها نسبت به قوانین داخلی قطر، مجوز ورود و خروج کالا به سرمایه‌گذاران غیر قطری، برخورداری از سیستم حل‌وفصل اختلافات به‌صورت داوری بجای دادگستری، اعطای زمین رایگان برای 50 سال و بیشتر و همچنین معافیت مالیات بر درامد برای 10 سال ازجمله مزایای فعالیت در مناطق آزاد قطر است.

کشور قطر برای پروژه‌های مرتبط با جام جهانی بودجه 106 میلیارد دلاری تخصیص داده است که تا 265 میلیارد دلار قابل‌افزایش خواهد بود.

پیش‌بینی‌شده است 3.7 میلیون گردشگر از جام جهانی قطر بازدید کنند اما بااین‌وجود نجات نیا بر این باور است اگرچه اینکه کشور همسایه عربی فرصت تجاری خوبی برای بازرگانان هرمزگانی است اما نباید همه توجه‌ها معطوف به قطر شود بلکه در حال حاضر کشور عراق نیز فرصت تجاری خوبی برای بازرگانان ایرانی است و تجار هرمزگانی باید همانند سایر تجار ایرانی از این فرصت استفاده کنند زیرا دسترسی به بازار عراق راحت‌تر و سختگیری‌های ورود به این بازار نیز کمتر است.